Aydın'ın Bozdoğan ilçesine bağlı bu şirin dağ köyünün hikayesi şöyle başlıyor...
Yüzyıllar önce göçer hayat yaşayan yörük Türkmenler'in yazın gelip ormancılık yaptıkları bu yüksek dağlarda su sıkıntısı varmış. Günün birinde keçilerini otlatmaya çıkaran çoban, sürünün en yaşlı üyesi olan kör bir tekenin çenesinden su damlaları aktığını görür. Uzun bir süre takipten sonra dik yamaçların ortasında çalıların altına gizlenmiş bir pınar olduğunu farkeder. O zamandan sonra su sıkıntısını giderdiğini düşünen yörükler artık göçerliğe son vererek bu yörede bir tepenin üzerinde yerleşir ve köyün adını da Körteke olarak belirlerler.
Pideleri ve Madran Suyu ile ünlü Bozdoğan'dan Kemer Baraj yolunu takip ederek gidebildiğiniz köy, Baraj'ın bentlerinden sonra 19 km uzaklıkta. Köyün sınırları Aydın'ın sınırları. İki yoldan köye ulaşabilirsiniz. Birinci yol Barajı geçince sola doğru ayrılan Güneyyaka yolu üzerinden diğeri ise alttan devam eden Örencik yolu üzerinden. Her ikisi de aynı uzaklıkta ve her ikisininde güzellikleri ayrı.
Üstten giderseniz barajı geçtikten sonra Güneyyaka köyüne doğru tırmanırsınız. Güneyyaka Köyü'nün baktığı vadi bahar aylarında size renk cümbüşünün ne demek olduğunu görsel olarak sunacaktır. Güneyyaka'nın karşı yakası Körteke köyünün Yaylası... İşte o yayla kör tekenin bulduğu suyunda kaynağının bulunduğu yer.
Köye yaklaşık 2-3 km uzaklıkta bulunan yayla yolun aşağısına doğru ilerliyor ve köyün sebze meyve ihtiyacının büyük çoğunluğunu sağlıyor. Eskiden yazın sıcak günlerinde köyün yarısı yaylada yaşarmış. Yayla'da restaurant, bakkal bile varmış. Yaylanın yol hizasından en aşağıya kadar 7 tane değirmeni olduğu söylensede günümüzde faaliyetlerini sürdüren sadece en üstteki bir tanesi kalmış. Körteke suyunun gücüyle hizmet veren değirmenler geçmiş yıllarda yaylanın bereketini gösteriyor. En aşağı indikten sonra çıkması biraz zaman alıyor söylemesi..
Yayla'dan devam edip köye doğru ilerlediğinizde önce Gölcük isimli köyün bir mahallesi daha sonra köy mezarlığı yol üzerinde uzanıyor. Daha sonra köprünün üzerinden geçerek köye ulaşılıyor.
Aşağı yani Örencik yolu üzerinden gelirseniz ise barajı besleyen çayı takip ederek Körteke Kalesi'nin altından geçip köye Aşarıoba yani Aşağı Mahalleden giriş yapıyorsunuz.
Köyün nüfusu 70 ve 80'ler 2000'lere ulaşmış olsada günümüzde sürekli olarak yaklaşık 400 kişi yaşıyor. Geçim kaynağı eskiden tütün, buğday ve hayvancılık iken şimdilerde zeytin ağırlıklı olarak devam ediyor.
90'lı yıllardan itibaren hızlanan göç köydeki genç nüfusu civar bölgelere kaçırmış. Bunda tütün ekiminin sınırlanmasının büyük etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak köyde ilköğretim okulunun dışında bir okul olmaması, okumaya gidenlerin geri gelmemesi nedeni ile hız kazanmış.
1900'lü yılların başında buraların hakimi olan Çakırcalı Mehmet Efe, Demirci Mehmet Efe, Yörük Ali Efe ve diğer efelerin mekanı olan civar ova ve dağlar, kitaplarda sıklıkla ismini duyursa da Körteke olarak köyün ismi geçmemektedir. Ancak özellikle Demircili Mehmet Efe'nin eşinin hemen aşağıda yer alan Amasya köyünden olması ve dağ köylerindeki yörükleri yatak olarak kullanmaları, Körteke Köyü'nün de zamanında efelere ve çetesine ev sahipliği yaptığı ve köylü tarafından sahiplenildiği görüşünü kuvvetlendiriyor. Bu görüşü destekleyen bir olayda yaklaşık 10-15 yıl önce hayatını kaybeden köyün ileri gelenlerinden Dirmal Dayı'nın yaşam tarzıdır. Köyün 40'lı yaşlardaki sakinleri Dirmal Dayı'nın öldüğü güne kadar zeybek kıyafeti ile yaşadığı ve gençliğinde Demircili Mehmet Efe'nin zeybeklerinden birisi olduğunu söyler.
Köyün yaşlıları ise Efelerden çete olarak bahseder. Zamanında çetelerin çok faydasını gördükleri gibi çetelerin peşine düşen zaptiye birlikleri tarafından da çok zulüm gördüklerini bu nedenle zeybeklere karşı bazı olumsuz yargıların oluştuğu gözleniyor.
Maalesef köyün tarihi ve geçmişi hakkında yazılı bilgiler bulunmuyor. Köyün tarihini dile getiren bir kaç isimden birisi de köyde öğretmenlik yapıp emekli olan bir eğitimci.
Köyde ilginç olaylardan birisi de bir iş için Sinop'tan köye gelen bir ailenin işi bittikten sonra köyde kalıp özdeşleşmesi. Göç aldığı ender örneklerden birisi.
Köyde alışveriş yapabileceğiniz bir pazar, oturup keyif yapabileceğiniz bir tesisi bulunmuyor. Eskiden bunların hepsi mevcutmuş ancak nufüs azalınca bu tesislerde kapatılmış.
Köyün okulu Örencik, Güneyyaka ve Güvenir köylerine hizmet veriyor. Taşıma ile öğrenciler buraya taşınıyor.
Daha öncede belirttiğim gibi köyün turistik bir özelliği yok. Yol üzeri bir köyde değil. Yani geçerken uğradım veya merak ettim gittim diyebileceğiniz bir yer değil.
Ama çok güzel... Ben anlatmayayım. Resimler anlatsın...
Pideleri ve Madran Suyu ile ünlü Bozdoğan'dan Kemer Baraj yolunu takip ederek gidebildiğiniz köy, Baraj'ın bentlerinden sonra 19 km uzaklıkta. Köyün sınırları Aydın'ın sınırları. İki yoldan köye ulaşabilirsiniz. Birinci yol Barajı geçince sola doğru ayrılan Güneyyaka yolu üzerinden diğeri ise alttan devam eden Örencik yolu üzerinden. Her ikisi de aynı uzaklıkta ve her ikisininde güzellikleri ayrı.
Üstten giderseniz barajı geçtikten sonra Güneyyaka köyüne doğru tırmanırsınız. Güneyyaka Köyü'nün baktığı vadi bahar aylarında size renk cümbüşünün ne demek olduğunu görsel olarak sunacaktır. Güneyyaka'nın karşı yakası Körteke köyünün Yaylası... İşte o yayla kör tekenin bulduğu suyunda kaynağının bulunduğu yer.
Köye yaklaşık 2-3 km uzaklıkta bulunan yayla yolun aşağısına doğru ilerliyor ve köyün sebze meyve ihtiyacının büyük çoğunluğunu sağlıyor. Eskiden yazın sıcak günlerinde köyün yarısı yaylada yaşarmış. Yayla'da restaurant, bakkal bile varmış. Yaylanın yol hizasından en aşağıya kadar 7 tane değirmeni olduğu söylensede günümüzde faaliyetlerini sürdüren sadece en üstteki bir tanesi kalmış. Körteke suyunun gücüyle hizmet veren değirmenler geçmiş yıllarda yaylanın bereketini gösteriyor. En aşağı indikten sonra çıkması biraz zaman alıyor söylemesi..
Yayla'dan devam edip köye doğru ilerlediğinizde önce Gölcük isimli köyün bir mahallesi daha sonra köy mezarlığı yol üzerinde uzanıyor. Daha sonra köprünün üzerinden geçerek köye ulaşılıyor.
Aşağı yani Örencik yolu üzerinden gelirseniz ise barajı besleyen çayı takip ederek Körteke Kalesi'nin altından geçip köye Aşarıoba yani Aşağı Mahalleden giriş yapıyorsunuz.
Köyün nüfusu 70 ve 80'ler 2000'lere ulaşmış olsada günümüzde sürekli olarak yaklaşık 400 kişi yaşıyor. Geçim kaynağı eskiden tütün, buğday ve hayvancılık iken şimdilerde zeytin ağırlıklı olarak devam ediyor.
90'lı yıllardan itibaren hızlanan göç köydeki genç nüfusu civar bölgelere kaçırmış. Bunda tütün ekiminin sınırlanmasının büyük etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak köyde ilköğretim okulunun dışında bir okul olmaması, okumaya gidenlerin geri gelmemesi nedeni ile hız kazanmış.
1900'lü yılların başında buraların hakimi olan Çakırcalı Mehmet Efe, Demirci Mehmet Efe, Yörük Ali Efe ve diğer efelerin mekanı olan civar ova ve dağlar, kitaplarda sıklıkla ismini duyursa da Körteke olarak köyün ismi geçmemektedir. Ancak özellikle Demircili Mehmet Efe'nin eşinin hemen aşağıda yer alan Amasya köyünden olması ve dağ köylerindeki yörükleri yatak olarak kullanmaları, Körteke Köyü'nün de zamanında efelere ve çetesine ev sahipliği yaptığı ve köylü tarafından sahiplenildiği görüşünü kuvvetlendiriyor. Bu görüşü destekleyen bir olayda yaklaşık 10-15 yıl önce hayatını kaybeden köyün ileri gelenlerinden Dirmal Dayı'nın yaşam tarzıdır. Köyün 40'lı yaşlardaki sakinleri Dirmal Dayı'nın öldüğü güne kadar zeybek kıyafeti ile yaşadığı ve gençliğinde Demircili Mehmet Efe'nin zeybeklerinden birisi olduğunu söyler.
Köyün yaşlıları ise Efelerden çete olarak bahseder. Zamanında çetelerin çok faydasını gördükleri gibi çetelerin peşine düşen zaptiye birlikleri tarafından da çok zulüm gördüklerini bu nedenle zeybeklere karşı bazı olumsuz yargıların oluştuğu gözleniyor.
Maalesef köyün tarihi ve geçmişi hakkında yazılı bilgiler bulunmuyor. Köyün tarihini dile getiren bir kaç isimden birisi de köyde öğretmenlik yapıp emekli olan bir eğitimci.
Köyde ilginç olaylardan birisi de bir iş için Sinop'tan köye gelen bir ailenin işi bittikten sonra köyde kalıp özdeşleşmesi. Göç aldığı ender örneklerden birisi.
Köyde alışveriş yapabileceğiniz bir pazar, oturup keyif yapabileceğiniz bir tesisi bulunmuyor. Eskiden bunların hepsi mevcutmuş ancak nufüs azalınca bu tesislerde kapatılmış.
Köyün okulu Örencik, Güneyyaka ve Güvenir köylerine hizmet veriyor. Taşıma ile öğrenciler buraya taşınıyor.
Daha öncede belirttiğim gibi köyün turistik bir özelliği yok. Yol üzeri bir köyde değil. Yani geçerken uğradım veya merak ettim gittim diyebileceğiniz bir yer değil.
Ama çok güzel... Ben anlatmayayım. Resimler anlatsın...
 |
| Kemer Barajı |
 |
| Körteke'den Babadağ |
 |
| Köyün en geniş caddesi (!) Aşağı Köye giden yol |
 |
| Keşkek Töreni |
 |
| Gölcük Mahallesi |
 |
| Yayla Mahallesi Su Başı (Körteke isminin geldiği yer) |
 |
| Yayla'da bir ağaç |
 |
| Yayla'nın faal tek Değirmeni |
 |
| Yaylanın suyu |
 |
| Su Gücüyle Çalışan Taş Değirmen |
 |
| Yayla'dan Güneyyaka Köyüne Bakış |
 |
| Köyde Bir ev |
 |
| Körteke İlköğretim Okulu |
 |
| Sarınç Yolu |
 |
| Köyde her evde bulunan ocaklardan... |
 |
| Kemer Barajına Tepeden Bakış |
 |
| Sarınçta Bir Zeytinlik |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.